آمیخته بازاریابی چیست؟ مقایسه مدلهای 7P و 4C در بازاریابی مدرن


در بازاریابی، مهم است بدانید چه محصولی را با چه قیمتی عرضه کنید، آن را چطور به دست مشتری برسانید و از چه طریقی معرفی کنید. آمیخته بازاریابی به شما کمک میکند این تصمیمها را بهصورت هماهنگ بگیرید تا برنامه بازاریابی شما منسجم باشد، در این مقاله با دو مدل مهم بازاریابی آشنا میشوید؛ آمیخته بازاریابی 7P که بیشتر به برنامهریزی داخل شرکت نگاه دارد و مدل 4C که به نیازها و رفتار مشتری توجه میکند. در ادامه، این دو مدل را از انواع آمیخته های بازاریابی معرفی و مقایسه میکنیم.
آمیخته بازاریابی چیست؟
آمیخته بازاریابی چهارچوبی استراتژیک است که به کسبوکارها کمک میکند تصمیم بگیرند چه محصول یا خدمتی را با چه قیمتی عرضه کنند، از چه طریقی آن را در اختیار مشتری قرار دهند و چگونه آن را معرفی یا تبلیغ کنند. یکی از مدلهای ساده و پرکاربرد برای اجرای آمیخته بازاریابی، مدل 4P (پایه 7p) است که شامل چهار عنصر محصول، قیمت، مکان و ترویج میشود. این مدل بهویژه در انواع بازاریابی b2b و کسبوکارهای محصولمحور کاربرد فراوانی دارد. در ادامه بیشتر با عناصر آمیخته بازاریابی مدل 4P آشنا میشوید.
- محصول (Product): هر چیزی که برای رفع نیاز یا خواسته مشتری طراحی و ارائه میشود.
- قیمت (Price): مبلغی که مشتری بابت محصول پرداخت میکند و باید متناسب با ارزش آن باشد.
- توزیع (Place): راههایی که شرکت برای رساندن محصول به مشتری انتخاب میکند.
- ترویج (Promotion): روشهایی که برای معرفی محصول و ترغیب مشتری به خرید انجام میشود.
مهمترین نکته در این نوع بازاریابی، نحوه کنار هم قرار دادن این عناصر برای رسیدن به یک ساختار منسجم است. موفقیت در بازاریابی، فقط به انتخاب درست هر بخش وابسته نیست، بلکه به هماهنگی و ترکیب درست آنها بستگی دارد. مدل 4P در نوشتن مارکتینگ پلن بهعنوان یک ابزار راهنما کمک میکند؛ در این مدل همه تصمیمهای مهم بازاریابی بهجای جداگانه و بیهدف بودن، بهصورت منسجم و در یک مسیر مشخص طراحی میشوند.
آمیخته بازاریابی 4C؛ تصمیمگیری از زاویه دید مشتری
مدل 4C یکی از چهارچوبهای جدید در بازاریابی است که بهجای خواستههای فروشنده، تمرکزش را بر نیازهای مشتری گذاشته است. این مدل به کسبوکارها کمک میکند تا تصمیمهای بازاریابی را از زاویه دید مشتری بگیرند، نه بر اساس اولویتهای شرکت. در ادامه با این مدل بازاریابی خیلی دقیق آشنا میشوید.
- مصرفکننده (Consumer): این مدل بهجای تمرکز بر محصول، بر شناخت دقیق نیاز مشتری تاکید دارد؛ یعنی قبل از تولید یا تبلیغ، باید بفهمیم مشتری چه مشکلی دارد و دنبال چه چیزی است.
- هزینه (Cost): بهجای اینکه فقط به قیمت محصول فکر کنید، باید ببینید مشتری در کل چه هزینهای را پرداخت میکند؛ این هزینه علاوهبر پول، شامل زمان، انرژی و زحمت میشود.
- راحتی (Convenience): مهم نیست محصول در کدام فروشگاه یا سایت است؛ مشتری باید بتواند بهراحتی، سریع و بدون دردسر آن را تهیه کند.
- ارتباط (Communication): در این مدل، دیگر تبلیغات یکطرفه کافی نیست. باید با مشتری گفتوگو کنید، به حرفش گوش دهید و از طریق شبکههای اجتماعی یا محتوا، با مخاطب تعامل واقعی برقرار کنید.
مدل 4C کمک میکند بهجای تمرکز بر فروش، روی ایجاد تجربه بهتر برای مشتری تمرکز کنید و همین موضوع باعث وفاداری بیشتر آنها میشود. در پاسخ به این سوال که چگونه بازاریابی کنیم، در این مدل باید قبل از هر تصمیم، رفتار و خواستههای مشتری را بهخوبی بشناسید و سپس محصول، قیمت و نحوه ارتباط را بر همین اساس طراحی کنید. مدل 4C یکی از چارچوبهای بازاریابی است و مدلهای دیگری مثل آمیخته بازاریابی 7c نیز وجود دارند که با افزودن عناصری مثل محتوا، ارتباطات و جامعه، دید کاملتری برای برنامهریزی بازاریابی ایجاد میکنند.
آمیخته بازاریابی 7p چیست؟ بررسی نسخه کامل 4p
7P یکی از مدلهای پیشرفته است که بیشتر در حوزه بازاریابی خدمات استفاده میشود. این مدل نسخه گسترش یافته 4P (محصول، قیمت، مکان، ترویج) است و با افزودن سه عنصر جدید (افراد، فرآیند و شواهد فیزیکی) به شرکتها کمک میکند تا همه جنبههای تجربه مشتری را پوشش دهند. هدف این مدل، ایجاد یک چهارچوب کامل برای تصمیمگیری در مورد نحوه طراحی، ارائه و بازاریابی خدمات و محصولات غیر ملموس است. در ادامه عناصر 7p را دقیقتر بررسی میکنیم.
- محصول (Product): کالا یا خدمات شرکت، باید طوری طراحی شود که نیاز مشتری را برطرف کند و از نظر کیفیت، ویژگیها و ظاهر برای او جذاب باشد.
- قیمت (Price): مبلغی است که مشتری برای خرید پرداخت میکند و باید منصفانه، متناسب با ارزش محصول و قابلرقابت در بازار باشد.
- مکان (Place): مسیر یا مکانی (فروشگاه، وبسایت یا اپلیکیشن) است که محصول از طریق آن به مشتری میرسد و هدف اصلی در این بخش، دسترسی آسان و سریع مشتری به محصول است.
- ترویج (Promotion): شامل روشهایی مانند موبایل مارکتینگ، تبلیغات، شبکههای اجتماعی تخفیفها میشود که برای معرفی محصول و جذب مشتری کاربرد دارند.
- افراد (People): همه افرادی (فروشندگان، مشاوران و پشتیبانها) که در ارتباط با مشتری هستند و رفتار و برخورد حرفهای این افراد نقش مهمی در رضایت و اعتماد مشتری دارد.
- فرآیند (Process): مراحلی که مشتری از زمان سفارش تا دریافت خدمت طی میکند؛ این فرآیند باید ساده، سریع و قابلاعتماد باشد.
- شواهد فیزیکی (Physical Evidence): همه چیزهایی که مشتری میبیند یا تجربه میکند (مانند ظاهر سایت، طراحی فروشگاه و بستهبندی) و بر اساس آنها درباره کیفیت برند قضاوت میکند.
مدل 7P به کسبوکارها کمک میکند همه بخشهای مرتبط با تجربه مشتری را بهصورت یکپارچه مدیریت کنند. استفاده درست از این مدل باعث میشود مشتری فقط خریدار نباشد و تبدیل به همراه بلندمدت برند شود. برای اجرای موثر این مدل آمیخته بازاریابی خدمات، هر ۷ بخش را بهصورت دورهای بررسی و بهروزرسانی کنید؛ زیرا تغییر در یکی از آنها (مثلا قیمت یا فرآیند) بر بقیه عناصر هم تاثیر میگذارد.
مقایسه دقیق آمیخته بازاریابی 7P و 4C
مدل 7P بیشتر از نگاه شرکت طراحی شده است و بر تصمیمهایی مثل محصول، قیمت، مکان و تبلیغات تمرکز دارد؛ یعنی شرکت مشخص میکند چه چیزی بفروشد و چطور آن را عرضه کند. در مقابل، مدل 4C از دید مشتری ساخته شده است و به نیازها، راحتی و تجربه خرید او اهمیت میدهد. در ادامه خیلی دقیقتر با تفاوت این دو مدل بازاریابی آشنا میشوید.
موضوع |
مدل 7P (رویکرد شرکتمحور) |
مدل 4C (رویکرد مشتریمحور) |
زاویه دید | شرکت به بازاریابی از دید خودش نگاه میکند؛ چه چیزی ارائه دهد، چگونه بفروشد و چطور اجرا کند. | نگاه از دید مشتری است؛ او چه میخواهد، چقدر میپردازد و تجربهاش چگونه است. |
تمرکز بر محصول یا نیاز | روی ویژگیها، طراحی و کیفیت محصول تمرکز دارد. | روی مشکل یا نیاز واقعی مشتری تمرکز دارد، نه خود محصول. |
قیمت یا هزینه | قیمت را شرکت بر اساس سود، رقبا یا هزینه تولید تعیین میکند. | بهجای قیمت، به هزینهای که مشتری متحمل میشود (مثل زمان، ریسک یا زحمت) نگاه میکند. |
توزیع یا راحتی | تمرکز بر محل یا کانال فروش است؛ مانند فروشگاه، سایت یا نمایندگی. | مهم نیست محصول در کدام فروشگاه یا سایت باشد؛ مشتری باید بتواند راحت، سریع و بدون سردرگمی آن را تهیه کند. |
تبلیغ یا ارتباط | شرکت پیام تبلیغاتی را ارسال میکند و ارتباط، یکطرفه است. | ارتباط فقط یکطرفه نیست؛ مشتری هم نظر میدهد و با برند در ارتباط است. |
هدف نهایی | هدف اصلی فروش بیشتر و افزایش سهم بازار است. | هدف آن ایجاد رضایت، اعتماد و وفاداری بلندمدت مشتری است. |
مدل 7P به کسبوکارها کمک میکند برنامه بازاریابی خود را دقیق و ساختارمند طراحی کنند، در حالی که مدل 4C تمرکز را بر شناخت نیازهای واقعی مشتری میگذارد. استفاده از این دو مدل در کنار ابزارهایی مانند بوم کسب و کار، به کسبوکارها کمک میکند تا همه بخشهای بازاریابی و اهداف تجاری را در یک مسیر هماهنگ پیش ببرند. بازاریابی باید از نگاه مشتری شروع شود؛ اما برای موفقیت در عمل، به برنامهریزی دقیق و ابزارهای ساختاریافته نیاز دارد.
نقش فراز اساماس در موفقیت بازاریابی با مدلهای 7P و 4C
برای موفقیت در بازاریابی، فقط انتخاب مدلهای مناسب مثل 7P و 4C کافی نیست. اجرای درست این مدلها در عمل اهمیت بالایی دارد؛ یعنی باید بدانید چگونه با مشتری ارتباط بگیرید و پیام خود را در زمان و جای مناسب به او برسانید. در این مسیر، استفاده از پیامک کمک میکند پیام بازاریابی شما مستقیم، سریع و بدون واسطه به مشتری برسد.
فراز اساماس با خدماتی مانند ارسال پیامک انبوه، پیامک تبلیغاتی، پیامک اطلاعرسانی، گزارشگیری دقیق و مدیریت پیشرفته مخاطبان، به شما کمک میکند تا ارتباطی هدفمند و موثر با مشتریها برقرار و بهترین نتیجه را از روشهای مختلف بازاریابی دریافت کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوه ثبتنام و شرایط، با کارشناسان ما در مجموعه تماس بگیرد.